NATO forcon mbrojtjen në Detin Baltik: 10 anije për mbrojtjen e infrastrukturës nënujore

NATO do të vendosë deri në dhjetë anije detare në Detin Baltik për të mbrojtur infrastrukturën kritike nënujore, duke përfshirë kabllot e energjisë dhe të dhënave, si pjesë e një operacioni të ri. Operacioni, që pritet të fillojë në fund të kësaj jave dhe të zgjasë deri në prill, synon të rrisë sigurinë e këtyre sistemeve jetike për rajonin, raporton Yle, shërbimi i transmetimit publik të Finlandës.

Anijet do të përfshijnë mjete nga Flota Baltike e NATO-s dhe shtete anëtare, duke u vendosur kryesisht pranë kabllove nënujore për të krijuar një pengesë kundër sabotimeve të mundshme. Megjithatë, siç theksohet në raport, NATO nuk mund të bllokojë kalimin e anijeve të tjera në ujërat ndërkombëtare.

Operacioni vjen pas disa incidenteve të fundit që kanë dëmtuar kabllot nënujore në rajon. Më 25 dhjetor 2024, një cisternë e quajtur Eagle S dyshohet se shkaktoi dëme në kabllon e energjisë Estlink 2 midis Finlandës dhe Estonisë, si dhe në disa kabllo telekomunikacioni në Gjirin e Finlandës. Autoritetet në Finlandë dhe Estoni besojnë se cisterna mund të jetë pjesë e flotës së fshehtë të Rusisë, e cila ndihmon në anashkalimin e sanksioneve perëndimore.

Ky incident është vetëm një nga disa të raportuara gjatë vitit të kaluar:

Në nëntor 2024, një kabllo telekomunikacioni që lidh Suedinë, Lituaninë, Finlandën dhe Gjermaninë u shkëput.

Në tetor 2023, anija Newnew Polarbear dëmtoi tubacionin e gazit Balticconnector dhe kabllot e shumta të komunikimit.

Përveç anijeve të NATO-s, Finlanda dhe Estonia do të vazhdojnë patrullimin e Gjirit të Finlandës me forcat e tyre detare. Forca e Përbashkët Ekspeditare e NATO-s (JEF), e përbërë nga dhjetë vende, njoftoi më 6 janar 2025 se do të intensifikojë përpjekjet për mbikëqyrjen e trafikut detar pranë infrastrukturës kritike. Teknologjia e inteligjencës artificiale do të luajë një rol kyç në këtë proces.

Vendimi për të forcuar mbrojtjen detare u mor më 30 dhjetor 2024, pas disa shqetësimeve të ngritura nga shtetet anëtare të NATO-s për sigurinë e rajonit. Për të rritur praninë e aleancës në Detin Baltik, më 27 dhjetor 2024, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, njoftoi se NATO do të ndërmarrë masa të reja për të garantuar sigurinë e infrastrukturës jetike nënujore.(Yle)